Tại sao máy bay không bị sét đánh?
Không ít người thắc mắc tại sao các dòng máy bay dân hiện nay lại không bị ảnh hưởng khi bị sét đánh. Trên thế giới ghi nhận nhiều hình ảnh máy bay bị sét đánh nhưng không có trường hợp nào gây ra sự cố về máy bay. Vậy nguyên nhân vì sao máy bay không chịu ảnh hưởng bởi sét?
Máy bay hiện nay có thiết kế chống sét hiệu quả
Từ những năm 1930, máy bay đã được thiết kế với tính năng bảo vệ trước ảnh hưởng của sét. Về cơ bản, thiết kế máy bay sẽ đảm bảo tia sét được tán xạ qua các điểm có thiết bị giống như aten trên đầu cánh, khiến dòng điện chỉ chạy quanh máy bay.
Lớp vỏ của máy bay được chế tạo chủ yếu bằng nhôm, một dạng vật liệu dẫn điện tốt. Tuy nhiên với thiết kế không khe hở đường dẫn điện, dòng điện chỉ chạy dọc qua lớp vỏ ngoài máy bay và không ảnh hưởng đến bên trong. Phi cơ hiện nay được chế tạo bằng vật liệu composite tiên tiến, dẫn điện kém hơn nhôm, sẽ được lót thêm sợi hoặc màn dẫn điện. Nhờ thiết kế này, cấu trúc bên ngoài máy bay cà các thiết bị nhạy cảm bên trong đều không bị ảnh hưởng.
Đối với các tàu bay hiện đại, giải pháp bảo vệ máy bay còn bao gồm dây dẫn dài hàng km, thiết bị, máy tính và bộ phận kiểm soát khác. Các bộ phận của hệ thống bảo vệ máy bay an toàn trong hành trình bay, hoặc khi hạ cánh phải được xác nhận của nơi sản xuất, theo tiêu chuẩn của Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) hoặc các cơ quan tương tự ở từng quốc gia.
Một bộ bận khác rất quan trọng trên máy bay là hệ thống nhiên liệu, nơi chỉ cần một tia lửa nhỏ sẽ gây ra thảm họa. Để đảm bảo an toàn, phần vỏ bên ngoài khoang chứa nhiên liệu phải đủ dày, các bộ phận nối hay ốc vít phải được thiết kế chặt chẽ, giúp ngăn dòng điện đi từ khu vực này sang khu vực khác. Cửa khoang, nắp khoang nhiên liệu, lỗ thông hơi, hệ thống đường ống và dây dẫn nhiên liệu, động cơ cần được kiểm tra khả năng chịu sét. Ngày nay, nhiều hãng hàng không đã sử dụng một nhiên liệu mới, ít có khả năng gây nổ hơn, để hạn chế nguy cơ gặp nạn.
Bộ phận chứa radar hình chóp nón trên máy bay là nơi được chú ý bảo vệ đặc biệt trước tác động của sét. Lớp vỏ bảo vệ radar không được làm bằng chất dẫn điện mà thay vào đó là các dải phân tán sét bên ngoài. Cấu trúc này hoạt động tương tự như cột thu lôi của các tòa nhà.
Thông thường, máy bay của các hãng hàng không đều nên tránh bay qua hoặc bay gần khu vực có bão, giông sét. Trong hành trình bay, phi công là người chú ý những thay đổi hoặc sự thất thường nhỏ nhất của điều kiện thời tiết. FAA từng ban hành bộ quy tắc riêng nhằm đảm bảo an toàn cho máy bay chở khách trước tác động của sét và điều kiện thời tiết bất thường.
Trên thực tế, các trường hợp thiệt hại nhẹ do sét liên quan đến mũi cánh máy bay, cánh quạt hay bộ phận điều hướng ánh sang từng được ghi nhận trong lịch sử hàng không thế giới.
Liên quan: